نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ایران نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است.
بنا به پیشنهاد جمهوری آذربایجان، مجمع عمومی سازمان ملل در نشست ۴ اسفند ۱۳۸۸ (۲۳ فوریه ۲۰۱۰) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشهٔ ایرانی به رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی توصیف شده‌است که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را گرامی می‌دارند.
در برخی از متن‌های کهن ایران از جمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متن‌ها، کیومرث به عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده‌است. پدید آوری نوروز در شاهنامه، بدین گونه روایت شده‌است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند.
نوروز در کشورها و اقلیم‌های گوناگون دارای آداب و مراسم گوناگون و ویژه‌ای است. در ایران، مردم نزدیک به سال نو خانه‌تکانی می‌کنند و همچون مردمان کرد و تاجیک در هنگام چهارشنبه‌سوری آتش برمی‌افروزند. به روش‌های متنوع، سفره‌های هفت سین بر پا می‌گردد و غذاهای ویژهٔ نوروزی از جمله سمنو (سَمنَک در افغانستان)، سبزی‌پلو، و نان نخودچی پخته می‌شوند. در پایان دورهٔ جشن‌ها نیز مردم به طبیعت می‌روند تا از آن بهره گرفته و به پاسداریش بپردازند.
امسال، هنگام رسمی آغاز نوروز و تحویل سال به وقت ایران برابر با ساعت ۲۰:۲۷:۰۷ شب، پنجشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۲ است.
